Op de Axelse Vlakte in Zeeuws-Vlaanderen staat een nieuwe groengasinstallatie. Hier zal de firma Aben Green Energy op jaarbasis 18 miljoen m³ groen gas gaan produceren. Goed voor de energievoorziening van circa 12.000 huishoudens.Aben is geen onbekende naam in de wereld van het groene gas. Al sinds 2003 produceren de gebroeders Aben uit Wanroij biogas. Ooit begonnen met een door derden opgeleverde installatie, innoveren en optimaliseren ze steeds meer en steeds beter. Dat resulteert dit jaar in het in productie nemen van de nieuwe installatie in Westdorpe. Wij kregen een rondleiding en spraken met Niels Peters, commercieel manager van Aben Green Energy.
“Je ruikt niets en dat is toch raar”
Je ruikt niets en dat is toch raar, want in de installatie die hier staat, gaat toch dagelijks veel mest? “Dat horen we wel vaker” zegt Niels. Hij legt ons uit dat het een gesloten systeem is. Aan de voorzijde van het terrein lossen de mestwagens hun lading, die vervolgens direct in de hoge vergisters wordt gepompt. Aan de andere kant van de installatie wordt het menu samengesteld door menging en toevoeging van zogeheten cosubstraten om het optimale vergistingsresultaat te bereiken. De verhouding in het menu is ongeveer 55% mest en 45% cosubstraat. Deze cosubstraten bestaan onder andere uit afgekeurde korrelmais, suikers en andere afgekeurde voedsel- en/of veevoerproducten.
“Door vergisting krijgen afgekeurde producten hogere waarde”
Deze droge producten liggen netjes opgeslagen in overdekte loodsen en worden mechanisch versleept naar de menu-mixers. De perceptie dat hier ‘eten’ ofwel voor de mens ofwel voor dieren de installatie ingaat, helpt Niels gelijk de wereld uit. Het zijn immers alleen afgekeurde producten, die anders naar de afvalverwerking zouden gaan. Door deze afgekeurde producten te vergisten krijgen ze een hogere waarde dan door ze simpelweg te verbranden of te composteren.
De installatie in Zeeland kan jaarlijks 180.000 ton biomassa (mest en cosubstraat) omzetten naar 18 miljoen kubieke meter groen gas, goed voor de energievoorziening van circa 12.000 huishoudens. Voorwaarde hiervoor is wel dat je een goed ‘menu’ hebt, want je hebt niet elke dag dezelfde grondstoffen voorradig. Dit vergt een uiterst precieze afstemming, een specifieke uitdaging kenmerkend voor dit vakgebied.
“Aan alles gedacht om ecologische voetafdruk zo klein mogelijk te maken”
Als we over de plant lopen, die verbazingwekkend ruim en efficiënt is opgezet, dan zie je een indrukwekkende installatie, waar aan alles is gedacht om de ecologische voetafdruk zo klein mogelijk te maken. De cosubstraten-opslag bevindt zich aan de achterzijde; van de partij afgekeurde mais en suiker die we hier zien liggen, ligt geen korrel verkeerd. “Netjes en correct werken staat bij ons hoog in het vaandel”, zegt Niels; “je kunt er geen zootje van maken, dan krijg je last van onzuiverheden. Terwijl we verder lopen, is een bulldozer bezig om de verschillende ingrediënten in te voeren voor een goed menu. Wat overblijft na de vergisting, het digestaat, is ongeveer 80% van wat erin is gegaan. Dit wordt hergebruikt als organische meststof in de Zeeuwse akkerbouw. De restwarmte die bij vergisting vrijkomt wordt ingezet om het proces te verwarmen en alle CO2 wordt afgevangen en opgewaardeerd naar foodgrade CO2, zodat het vervolgens kan worden gebruikt in de glastuinbouw en voedingsmiddelenindustrie.
“Regelgeving blijft nog erg ingewikkeld”
Aben Green Energy doet van oorsprong alles in eigen beheer: de techniek, het bouwen van de installatie en het onderhoud. Daarbij moeten alle wettelijke regels goed in acht worden genomen, want het motto is niet voor niets: “We doen het volgens de regels, anders doen we het niet”. Daar ligt echter ook het pijnpunt voor deze industrie en verklaart de complexiteit van de sector; die heeft te maken met veel verschillende wetten en regelgeving. Naast ministeries, provincies en gemeentes sta je ook regelmatig in contact met de NVWA (Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit), maar ook de milieupolitie, de ILT en nog veel meer instanties. En de wetten en regels van de één zijn niet noodzakelijkerwijs hetzelfde als die van de ander. Je hebt uiteindelijk met verschillende ministeries te maken en dat maakt het werk onnodig ingewikkeld. Dit is nog teveel een onbekend terrein voor instanties. Werk je op de juiste manier volgens één handhavende instantie, dan is het niet goed voor een ander. Voor een bedrijf kan dit vervelende consequenties hebben.
“Nog veel werk voor groen gas”
Daarnaast is de publieke opinie ontzettend belangrijk; daar staat of valt het draagvlak voor deze sector mee. Er is wat dit betreft nog een hoop werk te doen; er heerst nog veel misperceptie over het produceren van groen gas. De interesse is er echter wel. Als Niels aan alle verzoeken om rondleidingen zou toegeven dan kwam hij niet meer aan zijn eigen werk toe, maar toch geeft hij nog vaak een kijkje in de keuken. “Het is heel belangrijk om het proces goed uit te leggen, want veel mensen weten niet hoe het allemaal in elkaar steekt en wat er nu precies gebeurt in zo’n installatie. Iedereen die bij Aben is geweest, heeft daarna een duidelijker en positiever beeld van groen gas”. Toch is er nog veel werk te doen. “We zijn een nog relatief jonge sector, die zich steeds verder aan het professionaliseren is en we kunnen een belangrijke rol vervullen in de circulaire economie!”
Foto’s: Aben Green Energy