Joris Wijnhoven, Greenpeace: "Linksom of rechtsom zullen ook in het
Drentse landschap windmolens opduiken"
Kamp had een punt natuurlijk. Grote clubs als Natuurmonumenten, de Vogelbescherming of de Provinciale landschappen (overigens geen ondertekenaar van het Energieakkoord) zijn op zijn minst ambivalent over windmolens. Natuurlijk weten zij ook wel dat we zonder windmolens van je lang zal ze leven niet van gas, olie en kolen afkomen, maar tegelijk vinden veel mensen in hun achterban die dingen lelijk, of ze nou in of bij een natuurgebied staan of ergens in de middle of nowhere. Natuurmensen houden van weidse uitzichten en menigeen zou het liefst elke windturbine tot ver achter de horizon wegdenken.
Iedereen die wel eens de moeite heeft genomen een blik te werpen op een tabelletje waar onze energie vandaan komt, weet dat zulks er niet in zit. Op land staat nu zo'n 3.000 megawatt aan windmolens te draaien en op zee 375 megawatt. Dat levert samen met zon en biomassa zo'n 10% van onze elektriciteit op. Wie vindt dat het land nu al te vol staat met molens kan zijn borst nat maken. Als we van gas en kolen af willen, komt er nog heel wat bij. Veel meer dan de geplande 6.000 megawatt op land en 4.450 megawatt in zee. You ain't seen nothing yet.
““Nazaten van de veenarbeiders die zich verzetten tegen activiteiten van hereboeren””Diederik Samsom maakte bij zijn verkiezingscampagne in 2012 furore met wat hij noemde ‘het eerlijke verhaal'. Hij koos ervoor mensen niet naar de mond te praten, maar de complexiteit van onze samenleving te benoemen. En de noodzaak van compromissen. Kennelijk sprak dat aan. Het eerlijke verhaal over schone energie is dat we de bronnen vaker in onze leefomgeving zullen aantreffen dan de aloude gas- en kolencentrales aan de rand van onze steden. Windmolens, zonneparken, mestvergisters: je kunt ze zien. Wie suggereert dat we in ons landschap alles bij het oude kunnen houden, kan óf niet tellen, óf durft de consequenties niet te nemen van de omslag naar schone energie en legt zich neer bij klimaatverandering.
Afgelopen week was ik bij een stel inspraakavonden over de locatie van de windparken op zee. Andes dan veel ‘donkergroene' natuurorganisaties durft Greenpeace wél te kiezen in dit dilemma: ja, windmolens op zee mogen wat ons betreft voor de kust gebouwd worden, ook op tien mijl. Dan zie je ze soms goed, soms niet en meestal een beetje. Het gemakkelijke verhaal om uit te wijken naar de locatie IJmuiden Ver steunen we niet. Niet alleen omdat dat 1,3 miljard duurder is, maar vooral omdat we die locatie in de nabije toekomst óók nog nodig hebben en het dus kortzichtig is om mensen voor te houden dat windmolens op zee tot in lengte van dagen weg te moffelen zijn.
Complexer dan aan de kust, waar je rustig kunt spreken van een luxeprobleem, is de situatie in de Veenkoloniën. Ook daar stak ik vorige week eens mijn licht op. Er is al (te) veel gezegd en geschreven hoe de situatie zo uit de klauwen heeft kunnen lopen, maar één ding is zeker: dat conflict gaat niet zozeer of niet alleen over het landschap, maar over klassenstrijd. Nazaten van de veenarbeiders die zich verzetten tegen activiteiten van hereboeren. Dat is wel even wat anders dan keurige D66 wethouders aan de kust die met verhitte koppen hun straatje proberen schoon te vegen. En toch geldt ook hier: linksom of rechtsom zullen ook in het Drentse landschap windmolens opduiken. Wie de guts niet heeft dat ook dáár te betogen, laat minister Kamp alle klappen opvangen. Dat is niet alleen een beetje laf, maar ook riskant. Want de inhaalrace rond schone energie die we nog maar net begonnen zijn, mag niet afhankelijk worden van de bereidheid van de minister van EZ om die te verdedigen.
Joris Wijnhoven is Campagneleider klimaat en energie bij Greenpeace. Op Twitter is hij actief onder @JorisW_GP