Zoeken

Bouwsector speelt cruciale rol bij verduurzaming

Jan Willem van de Groep, programmaregisseur Energiesprong

De stichting HIER! reikt jaarlijks de klimaatpenning uit voor personen of organisaties die zich onderscheiden op het gebied van duurzaamheid. Energiepodium sprak met de genomineerden. Aan het woord is Jan Willem van de Groep, programmaregisseur van Energiesprong en bedenker van de Stroomversnelling, een initiatief waarbij de bouw- en corporatiesector door middel van innovaties en industrialisatie binnen 5 jaar 111.000 woningen renoveren naar het niveau ‘Nul op de meter'.

Jan Willem van de Groep werkte 14 jaar in de bouw- en corporatiesector. Daar ontwikkelde hij zijn ideeën voor een radicale cultuuromslag: van een ambachtelijk bouwnijverheid naar een volwassen slimme bouwindustrie. De afgelopen jaren deed hij dat vooral als programmaregisseur van Energiesprong, een overheidsprogramma met als doel om woningen en gebouwen snel en met grote stappen energieneutraal te maken. Onder meer in zijn column in Cobouw geeft hij de gevestigde orde er af en toe stevig van langs.

Van de Groep: "Ik denk dat de bouwsector een cruciale rol speelt als het gaat om verduurzaming. Om dat echt goed te doen, moeten ze meer gaan innoveren, nog betere oplossingen bedenken en nog goedkoper produceren. Die ontwikkeling was al onontkoombaar, maar wij hebben de condities gecreëerd waarmee dat proces fors kon worden versneld. Daarvoor moesten we een aantal systeemgrenzen doorbreken. Dat is redelijk gelukt."
““De energielabelsprong uit het Energieakkoord verpest de woningvoorraad””

Volgens Van de Groep ligt de sleutel vooral aan de aanbodkant: de meeste consumenten zullen niet snel op eigen initiatief kiezen voor een energieneutrale woning, zeker niet als die te duur is. "Wat volgens mij eerst komt zijn de spullen. Die moeten aantrekkelijk zijn voor partijen die het willen kopen. Dus is het belangrijk dat bouwers de slag gemaakt hebben om betere spullen te maken voor lagere prijzen met gegarandeerde prestaties. Dat is wat ze nu aan het doen zijn. En nu pas is dat interessant omdat je er een businesscase op waarde aan kunt knopen. Toen wij begonnen, kostte een passief-huis-renovatie 130.000 euro. We doen nu nul-op-de-meter voor 65.000 euro. Dus is het waardevoller geworden om te kiezen voor een duurzame oplossing."

Hij is kritisch op het Energieakkoord, dat kiest voor een beperkte energielabelsprong bij woningen. "Ik vind het zeer problematisch hoe dat wordt aangepakt. De kleine stappen die daarin gestimuleerd worden. Daar verpest je de woningvoorraad mee. Je ziet nu al dat woningcorporaties kiezen voor een kleine stap, en vervolgens gebeurt er de eerste vijfentwintig jaar niets. We hebben diepe renovatie nodig om onze klimaatdoelen te halen. Er is geen plan voor na 2020, dus dat is een probleem."

"Een ander probleem is dat het ministerie van Financiën een toch wel erg stevig stempel op het Energieakkoord heeft gedrukt. Iedereen weet dat de Staat de inkomsten uit energie niet kan missen, daar moeten we dus alternatieven voor bedenken. Maar in de discussie gaat het daar niet over, het gaat alleen maar over de vraag of plannen die wel of niet uitvoerbaar zijn, over zonnepanelen en windmolens en niet over de radicale reductie van de warmtevraag. Dat vind ik echt een gemiste kans."

Het project Stroomversnelling loopt komend jaar ten einde, maar Van de Groep blijft zich inzetten voor de transformatie van de bouwsector. "Ik denk dat 60% van de bouwsector industrieel kan gaan produceren en daarmee significant duurzamer kan worden qua materiaal- en energieverbruik. Daar ga ik mij komende tijd vooral mee bezig houden. We moeten combinaties van technologieën maken, de toeleverende industrie moet veel meer geclusterd nieuwe componenten ontwikkelen die resulteren in nieuwe vormen van wonen, werken en recreëren. Er liggen plenty oplossingen op de plank om een aantal majeure maatschappelijke vraagstukken mee aan te pakken. Alleen moet die bouwsector daar echt op een andere manier voor georganiseerd worden. Een klant gaat nooit vragen om dingen die hij niet kent. Die zullen we toch eerst moeten ontwikkelen. Oplossingen en spullen bedenken waarvan we zeker weten dat de klant daar om gaat vragen."

Foto huis met isolatieschil van de Energiesprong: Frank Hanswijk