Zoeken

De hele energiesector sprak nauwelijks met elkaar

Boegbeeld Topsector Energie Manon Janssen: "Ik wil de schotten weghalen"

Bedrijven die afhankelijk zijn van energie praten te weinig met elkaar. Samenwerking tussen de sectoren Water, Chemie, AgriFood en Energie wordt steeds belangrijker, maar de ondernemingen kennen elkaars wereld onvoldoende. Dat zegt Manon Janssen, die als Boegbeeld leiding geeft aan de Topsector Energie.

Welke doelen stelt u voor de Topsector Energie?
"De Topsectoren zijn 3,5 jaar geleden in het leven geroepen door het Kabinet. In sommige sectoren is Nederland meer dan gemiddeld goed. Het idee is dat door daarin te investeren het economisch herstel een kickstart krijgt. De Topsector Energie heeft een dubbele doelstelling. Een: de doelen van het Energieakkoord en de afspraken met Brussel te halen (versnellen van de energietransitie), en twee: innovatie in de sector te bewerkstelligen, om het verdienvermogen van de sector te vergroten. De doelen uit het Energieakkoord zijn leidend: 16 procent duurzame energie in 2023, 4.500 megawatt windenergie op zee erbij, vijf kolencentrales sluiten en 100 petajoule energie besparen. En met die hele energietransitie moeten er 15.000 nieuwe banen komen.

De Topsector jaagt de innovatie aan. We zorgen dat de bouwstenen voor de energietransitie er zijn, dat ze worden ontwikkeld en naar de markt gaan. Bij zonne-energie zetten we bijvoorbeeld de gelden voor innovatie in voor dunne film, waarmee je veel meer toepassingen kunt realiseren omdat je het gemakkelijker op allerlei oppervlaktes kunt aanbrengen dan de traditionele panelen. Of neem isolatie: daar experimenteren we nu met de Energiesprong, waarbij we een isolerende schil om bestaande huizen te bouwen."

Uit eerdere interviews over het Topsectorenbeleid op Energiepodium komt het beeld naar voren dat het MKB moeite heeft om aansluiting te vinden. Te veel regels, wordt gezegd. Wat is uw boodschap aan de kleinere innovatieve energiebedrijven?
"Ik herken dat beeld. We werken hard om dit te verbeteren. De laatste tijd hebben we de regels flexibeler gemaakt. Voorheen moest bijvoorbeeld bij ieder project 40 procent van de financiering uit de markt komen. Bij sommige kleine projecten is dat niet realistisch, we hebben dit wat flexibeler gemaakt. Dit jaar gaan we van start met een 5 regionale MKB-steunpunten samen met de Topsector Chemie, om de bedrijven te helpen makkelijker door de procedures heen te komen. Er zijn zeker nog een paar knelpunten, maar wel minder dan een paar jaar geleden. Ik roep de ondernemers, zeker het MKB, op zich niet te laten afschrikken. Als iets niet soepel gaat, neem dan contact met ons op."
““Ik merk dat bijvoorbeeld dat grote bedrijven, die voorheen nauwelijks waren aangesloten bij het Energieakkoord, nu meer de dialoog willen aangaan””

Er zijn negen Topsectoren, van Chemie tot Biobased Economy tot Energie. Hoe zorg je voor goede samenwerking tussen die sectoren?
"Het Topsectorenbeleid is in kokers begonnen. Je ziet dat steeds meer projecten een cross-over worden tussen meerdere Topsectoren. Neem bijvoorbeeld de pyrolysefabriek in Hengelo, die verdampt brandhout tot gas en maakt daar olie van. Die olie wordt afgenomen door AkzoNobel en FrieslandCampina. Je ziet dus dat een innovatie op energiegebied wordt toegepast in Chemie en AgriFood. Of neem Tocardo, dat zich specialiseert in getijdenenergie. Daar werken de Topsectoren Energie en Water samen.

Dit soort samenwerking komt steeds meer van de grond, maar komt nog te weinig voor. In het verleden spraken de bedrijven binnen de energiesector nauwelijks met elkaar over innovaties. Hoogspanning sprak niet met laagspanning, utilities kwamen elkaar vooral tegen bij de branchevereniging Energie-Nederland, gas sprak niet met de duurzame nieuwkomers. Een van onze taken is die schotten weg te halen. Ik wil graag dat partijen om tafel gaan en elkaar leren kennen. Het belang hiervan wordt steeds meer gezien. Ik merk ook dat grote bedrijven, die voorheen nauwelijks waren aangesloten bij het Energieakkoord, nu meer de dialoog willen aangaan. Als we samen onze schouders onder de energietransitie zetten, hebben we een grotere kans op slagen."

Hoe kijkt u naar de rol van de gassector hierin?
"De gassector heeft afscheid genomen van het beeld van het makkelijke gas dat altijd beschikbaar is. Door de bevingen in Groningen is het nu helder dat we niet altijd maar het gas uit de grond kunnen pompen. De vraag is nu hoe we het gas dat we wel winnen optimaal inzetten. We moeten scherper maken hoe we onze huizen en bedrijven de komende 5, 10, 20 jaar gaan verwarmen. Ik denk dat waar we voorheen riepen dat we de gasrotonde van Europa willen worden, we nu moeten nadenken over de vraag hoe we de energierotonde worden."