CO2-expert: "Mijn beeld over Doha is
heel wat anders dan dat van Bas Eickhout"
Mijn beeld van de klimaattop in Doha en de rol van de EU daar
is heel wat anders dan het
beeld van Bas Eickhout eerder schetste op deze site. Er kwam uit Doha wat er uit moest
komen, namelijk een planning om in 2015 tot een nieuw klimaatverdrag te komen
en continuering van het Kyoto Protocol, haar regime en CO2-markt. De
EU heeft zich juist laten verleiden tot een riskante strategie.
Doha is zelfs wat beter gegaan dan gepland: het gebruik van
overschot van het emissiebudget van Kyoto is wat aangescherpt en er komt een
koppeling met marktinstrumenten die ambitieuzer moeten zijn dan het huidige
Clean Development Mechanism in het Kyotoprotocol. En, belangrijk voor de
toekomst: de CO2-verplichtig van landen die Kyoto 2 niet tekenden en
hun toegang tot CO2-markt zijn erkend. Dit is de flexibiliteit voor
een nieuw verdrag waar Staatssecretaris Wilma Mansveld in Doha in haar speech om vroeg.
De meeste industrielanden weten dat de huidige doelen (EU: -20% CO2-uitstoot)
niet afdoende zijn om de gemiddelde opwarming van de aarde binnen de 2 graden
te houden. Daarom komt er een nieuw verdrag. Daarom is er ruimte voor
aanscherping na 2020. Ook is er ruimte voor aanscherping van het klimaatbeleid
vanaf 2015: dat zal dan met name gaan om extra afspraken over HCFK's, HFK's, methaan en roet. Maar ook
tegengaan van ontbossing (de zogenoemde REDD+) is nog steeds een kandidaat voor
vervroegde actie. En het Kyotoprotocol kent de optie voor landen om hun CO2-budget
voor 2020 na 2014 aan te scherpen.
Maar omdat de ambitie nu nog laag is, en omdat er juist een dodelijke tyfoon
woedde in de Filippijnen rond de klimaattop, voelden sommige lidstaten zich
geroepen wat extra geld voor 1 jaar op tafel te gooien. Dat was niet
geagendeerd. Er was namelijk al afgesproken dat industrielanden klimaatfinanciering
van 100 miljard tegen 2020 moesten mobiliseren, zonder daarbij afgesproken is hoeveel
in de tussentijd en hoe dat geld bij elkaar komt.
Hete lucht
Zoals gezegd, omdat het optrekken van CO2-doelen nog even duurt,
en landen als China en de VS ook nog geen thuis geven voor 2015, voelde de EU
zich geroepen iets laten zien. De EU had, in tegenstelling tot wat Bas Eickhout
zegt, helemaal geen besluit over het Kyoto Surplus (de zogenoemde Assigned
Amount Units AAUs of ‘hot air') hoeven forceren. De EU-lidstaten hebben
helemaal geen Kyoto-2 overschot nodig voor het -20% doel voor CO2-uitstoot
per 2020. En hoe langer je het Kyoto-overschot ongebruikt laat, hoe beter voor
de atmosfeer, want de scenario's van het IPCC hebben de Kyoto-emissies al
meegerekend.
Tot slot is de zogenaamde ‘list' van Klimaatcommissaris Hedegaard een lege
huls: naast de EU hebben Australië en Noorwegen gezegd geen Kyoto-overschot te
gaan kopen. Nee, maar ze willen hun eigen budgetoverschot als back-up
gebruiken.
Het ten koste van Polen geforceerde besluit gaat de EU intern zeker wat kosten.
Ook is daardoor de relatie met Rusland, Oekraïne en Wit-Rusland misschien
onherstelbaar beschadigd. Dit zijn landen die je, net als bij het Kyotoprotocol
destijds, bij een verdrag in 2015 toch weer nodig hebt. Deze landen zullen hun
verworven rechten in een nieuw verdrag terug willen zien. Ik ben daarom van mening
dat dit succes op de korte termijn de EU op lange termijn nog op kan breken.
Agenda
Afgezien daarvan is de agenda voor de komende tijd tot 2015 duidelijker. Er
zijn goede discussies geweest over de boekhoudregels en verificatie van gebruik
van de CO2-markt en het bestrijden van ontbossing, zodat daar de
komende jaren afspraken over gemaakt kunnen worden.
Jos Cozijnsen is zelfstandig adviseur emissierechten.
Volg Energiepodium op Twitter: @energiepodium