Teun Bokhoven (NVDE): ‘In flexibele energiesysteem speelt gas een cruciale rol'
De gassector, verenigd in de KVGN, organiseert deze maand een serie dialoogsessies met stakeholders over de energietransitie en de veranderende rol van gas daarin. Elke bijeenkomst gaat over één van de vier energiefuncties zoals beschreven in het RLI-advies en het Energierapport: ruimteverwarming, proceswarmte in de industrie, elektriciteit en mobiliteit. De bijeenkomsten leveren input op voor de landelijke Energiedialoog die het ministerie van Economische Zaken voert.
De eerste bijeenkomst vond plaats op 31 mei jl. en ging over de rol van gas in de gebouwde omgeving. Teun Bokhoven, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Duurzame Energie (NVDE), was een van de deelnemers van de bijeenkomst. Zijn stelling is dat gas in de transitie naar een duurzame energievoorziening nog een belangrijke rol zal spelen, onder meer als back-up van het flexibele aanbod van wind en zon.
Het is een goede zaak dat de gassector met een ‘open mind' nadenkt over haar eigen rol in de duurzame energievoorziening, aldus Bokhoven. "In de top van de gasbedrijven is er inmiddels wel een omslag in het denken in de richting van duurzaam. Zo is er ook het besef dat de rol van gas in de gebouwde omgeving op termijn - en dan praten we over uiterlijk 2050 - eindig is. Dat lijkt ver weg, maar dat betekent dat er nu al investeringsbeslissingen moeten worden genomen over bijvoorbeeld de aanleg of vervanging van gasnetten. Daar moeten we heel kritisch op zijn en eerst heel goed kijken naar duurzame alternatieven."
““We moeten af van het gedwongen onderscheid tussen een aansluiting voor elektriciteit, gas of warmte””
Bokhoven pleit voor een helder afwegingskader om per geval de juiste keuze te maken. "In sommige gevallen is het mogelijk om in een gebied collectieve warmte te realiseren, in andere gevallen is elektrificatie de beste optie. Stoken en koken op gas behoort dan tot de verleden tijd, maar dat betekent niet dat de rol van gas geheel is uitgespeeld. Je kunt bijvoorbeeld denken aan kleinschalige gasgestookte wkk-centrales aan de rand van een wijk of stad, die voor flexibele back-up kunnen zorgen van wind en zon. Die rol past uitstekend bij gas: back up-vermogen heeft een hogere economische waarde dan baseload, dus daar heeft iedereen baat bij."
De NVDE-voorzitter ziet een bredere rol voor de gassector weggelegd in het aanbieden van warmte. "Wat mij betreft, mag Gasunie zich voortaan ‘Warmte-unie' gaan noemen. Het is een logische stap dat zij bijvoorbeeld ook in warmteleidingen gaan participeren. We moeten af van het gedwongen onderscheid tussen een aansluiting voor elektriciteit, gas of warmte. In de toekomst kunnen we beter spreken over een energieaansluiting, ongeacht de bron."
Een belangrijke opgave ligt er om de consument voor te bereiden op de nieuwe ontwikkelingen. "Toen we in de jaren 60 overgingen van kolen naar gas werd iedereen er beter van. Ikzelf ook, want als kleine jongen moest ik altijd met de kolenkit sjouwen. Ik was blij toen het gas er kwam. Dat voordeel is voor consumenten nu een stuk minder evident. In sommige gevallen zal er simpelweg ook financiële compensatie moeten komen, bijvoorbeeld voor mensen die net hun cv-ketel hebben vervangen en dan horen dat hun gasaansluiting verdwijnt. Het zal soms ook nodig zijn om in de overgangsfase die we ingaan gas- en warmteinfrastructuur naast elkaar te laten bestaan. Maatschappelijke acceptatie is een cruciale factor."