Beste Marieke,
Iedereen die zich met energie, milieu en klimaat bezighoudt, zal zich denk ik wel herkennen in het feit dat er twee beelden lijken te bestaan. Aan de ene kant het beeld dat vaak door partijen als GroenLinks in stand wordt gehouden: het is twee voor twaalf, onze manier van leven deugt niet en als we niets doen, dan gaan we met z’n allen ten onder. Aan de andere kant van diezelfde medaille heb je het andere beeld, het favoriete beeld van Thierry Baudet: als we wel iets doen, dan gaan we met z’n allen ten onder, want dan bestaat onze manier van leven niet meer. Doembeelden en zwartkijkerij.
Als we eerlijk zijn, dan zijn beide beelden natuurlijk onzin. We hebben te maken met de grootste transitie van onze tijd, die ons en ons land zeker wat gaat kosten, maar als we het slim doen, ook bijzonder veel gaat opleveren. Meer banen, schonere lucht, een sterkere economie; het kan allemaal. Maar, je hebt het me vaker horen zeggen, dat moet dan wel met gezond verstand. Niet met blinde haast, grote stappen snel thuis.
Het enige wat je daarmee bereikt, is namelijk dat je uiteindelijk mensen achterlaat. Mensen die niet mee kunnen doen, mensen die afhaken, mensen die geen enkel vertrouwen hebben in wat we hier met elkaar zouden kunnen bereiken. Doodzonde, als je het mij vraagt.
“Mensen zitten niet te wachten op moralistische levenslessen die door hun strot worden geduwd”
We hebben immers juist iedereen nodig in deze transitie. Ik beweer daarmee niet dat het óf óf is: draagvlak of ambitie. Het gaat mij om hoe je die ambitie vorm geeft: met gezond verstand en een open blik in plaats van met blinde haast en paniek. Als we Nederland schoon doorgeven op een manier die betaalbaar en behapbaar is voor mensen, ben je verstandig bezig. Dan kan immers iedereen blijven meedoen en van de transitie profiteren. Maar als we voor mensen gaan bepalen hoe vaak ze vlees mogen eten en hoe vaak ze het vliegtuig mogen pakken, slaan we de plank faliekant mis. Mensen zitten niet te wachten op moralistische levenslessen die door hun strot worden geduwd. Deel je met mij de mening dat het niet veel verstandiger is om iedereen mee te krijgen dan als land maar zo snel mogelijk vergaande maatregelen te treffen waardoor mensen afhaken?
Je schrijft dat je trots bent op ons Nederlandse bedrijfsleven. Dat vind ik heel fijn om te horen en ik hoop van harte dat je collega’s in de Tweede Kamer snel ook een briefje van je krijgen. Want daar zie ik GroenLinks vooral afgeven op ondernemers, op bedrijven en op de industrie. Sectoren waarin duizenden en duizenden Nederlanders elke dag hun boterham verdienen, worden regelmatig weggezet als vieze vervuilers die nergens voor deugen.
We zullen deze transitie met elkaar vorm moeten geven, en iedereen zal zijn steentje bijdragen. Wat mij betreft zeker ook de grote industrie. Sterker nog, het kabinet heeft onlangs aangekondigd dat er een schuif komt in de energiebelasting (opslag duurzame energie). De industrie gaat meer betalen en Nederlanders thuis minder. Maar wat de VVD betreft gaat dat wel op een manier dat duurzame investeringen en de vele banen voor ons land behouden blijven. En zonder dat die bedrijven elders meer gaan uitstoten. Ik hoop dat je collega’s hier in Den Haag deze balans ook zullen zoeken, want tot op heden heb ik ze daar niet op kunnen betrappen.
En zo kom ik ook op je vraag. Je roept op tot leiderschap en je vult dat in door te stellen dat de politiek mensen moet voorschrijven hoe zij hun levens moeten leiden. Naast het feit dat je alle draagvlak voor de transitie op deze manier volledig onderuit haalt, laat je ook een heel pessimistisch beeld van Nederlanders zien. Die herken ik niet.
“Zullen we wat meer vertrouwen op het gezonde verstand en de wil van mensen (en bedrijven!) om ons heen?”
We zijn de afgelopen jaren met z’n allen minder vlees gaan eten. Waarom? Omdat mensen zich bewust zijn van de gevolgen van vlees eten. Voor hun gezondheid, voor het milieu en voor het klimaat. Niet omdat ze met een vleestaks zijn ontmoedigd. Nee, mensen zijn slim en wijs genoeg om zelf afwegingen te maken. Op deze manier zien we dus dat mensen door bewustwording intrinsieke motivatie vinden om bepaalde keuzes te maken.
Beste Marieke,
Zullen we afspreken wat meer te vertrouwen op het gezonde verstand en de wil van mensen (en bedrijven!) om ons heen?
Groet,
Dilan