Nederland wereldwijd nummer 40 qua energieproductiviteit

Philips legt landen langs de meetlat

"Nederland moet wereldwijd veel beter gaan scoren op energieproductiviteit." Dat stelt Harry Verhaar, wereldwijd hoofd Public and Government Affairs bij Philips Lighting. Uit onderzoek door het bedrijf in opdracht gegeven aan Ecofys, The Lisbon Council en Quintel, blijkt dat ons land wereldwijd op de 40^e plaats staat als je kijkt naar deze maatstaf. Hiermee wordt berekend hoeveel bruto nationaal product een land produceert per gebruikte hoeveelheid energie in joule. Ons land staat achter landen als Italië (20), het Verenigd Koninkrijk (26) en Duitsland (35). Hong Kong, een dichtbebouwde economie met een grote dienstensector, staat op de eerste plaats.

Nederland staat wereldwijd op de 40e plaats qua energieproductiviteit. Hoe duidt u dat resultaat?
"Dat is ongeveer gemiddeld in Europa, maar we zouden veel hoger moeten staan. We zijn heel afhankelijk van fossiel. 98 procent van de energie die we gebruiken wordt niet omgezet in de service waarvoor de energie bedoelt is. We verkwisten enorm veel, dat is schokkend. Ook verbeteren we onze energieproductiviteit veel te weinig. Op de ranglijst van groei in energieproductiviteit staat Nederland wereldwijd op plaats 68."

Tabel 1: BBP per verbruikte energie-eenheid, in miljard euro per exajoule

(tekst loopt door na tabel).

Wat is er nieuw aan deze studie?
Dit is de eerste studie die in detail gaat over de energieproductiviteit van landen. Energieproductiviteit is een term die helpt om na te denken over energie-efficiëntie. Die laatste term moeten we in mijn ogen minder gebruiken. Veel mensen schakelen af als je het hebt over verminderen en besparen. Met energieproductiviteit heb je een positieve term waarmee je landen en sectoren met elkaar kunt vergelijken. Een economie die energie bespaart, groeit in zijn energieproductiviteit. Je kunt ook zeggen: land A produceert 100 euro per hoeveelheid energie, land B produceert met hetzelfde 200 euro. Dat maakt het interessant."

““Het zou in mijn ogen beter zijn als de EU doelen stelt rond energieproductiviteit, dat is een betere maatstaf dan energiebesparing””

Is het eerlijk om een land met een sterke industrie als Nederland op deze manier te vergelijken met een meer servicegerichte economie als Singapore?
"Het leuke van dit rapport is dat mensen daar nu vragen over gaan stellen. Er valt ook over te discussiëren of je ontwikkelingslanden met het Westen kan vergelijken. Die vragen spreken een brede groep mensen aan. We willen deze invalshoek op de kaart zetten.

Het vergelijken van landen als Nederland en Singapore geeft niet een volledig beeld. Maar als je verder gaat inzoomen op sectoren of steden, wordt het nog een stuk interessanter. Je kunt bijvoorbeeld de energieproductiviteit van verlichting in Nederland en Singapore heel goed vergelijken. Of: is de bankensector aan de Zuidas of in de Londense City energieproductiever? Daar moet meer onderzoek naar worden gedaan."

Cuba staat op de 2^e plaats in de lijst van meest energieproductieve landen van de wereld. Ook andere ontwikkelingslanden scoren soms verrassend goed. Wat zegt dat?
"In 2006 heeft Philips een wereldwijde oproep gedaan om de gloeilamp uit te bannen. Destijds had Cuba ook een nieuwe electriciteitscentrale nodig. Die zou een investering in de orde van grootte van een miljard dollar vragen en dat geld hadden ze niet. Cuba heeft toen heel bewust een energie-efficiëntie programma ingevoerd, niet alleen voor verlichting overigens. Het is het eerste land dat de gloeilamp heeft verboden. Dankzij dit soort beleid is Cuba een behoorlijk energieproductief land."

Ziet u energieproductiviteit als een manier om doelen te stellen voor beleid?
"Energieproductiviteit is de uitkomst, energie-efficiëntie is het middel. Besparing is een relatief begrip. Het is moeilijk om landen en sectoren daarmee te vergelijken. Met energieproductiviteit valt veel beter te rekenen. Daarom zou het in mijn ogen beter zijn als de EU doelen stelt rond energieproductiviteit, dat is een betere maatstaf dan energiebesparing. Neem de gloeilamp: maar 1 procent van de energie die

zo'n ding verbruikt wordt omgezet in licht. Met goede ledverlichting kan de energieproductiviteit van onze woningen met sprongen omhoog gaan."

Vervolg tabel: BP per verbruikte energie-eenheid, in miljard euro per exajoule