Expert emissiehandel Jos Cozijnsen: -10% in 2030 en -20% in 2050
Het klimaatakkoord van Parijs verplicht om vanaf 2050 mondiaal evenveel broeikasgasemissie als -reductie te realiseren om ruim onder 2 graden opwarming te blijven. Het Planbureau voor de Leefomgeving heeft met het Weense IIASA die opdracht vertaald naar koolstofbudgetten. Jaarlijks stoten we 40 miljard ton CO2 uit. We hebben op dit moment nog een koolstofbudget voor 25 jaar van rond 1.000 miljard ton CO2, en dan moet het afgelopen zijn. Als we binnen de 1,5 graden willen blijven, mogen we niet meer dan 600 miljard ton CO2 uitstoten.
Dat betekent dat we in 25 jaar in een scherpe lijn naar 0 CO2-emissies in 2040 moeten komen. Sowieso moet de energieopwekking in 2060 CO2-neutraal zijn, schrijft het PBL. Het planbureau biedt echter ook een ander scenario, waarin we iets meer ruimte en flexibiliteit hebben. Dat kan door 250 miljard ton aan ‘negatieve emissie' te realiseren. Die flexibiliteit hebben we nodig omdat de ontwikkelingslanden in 2050 niet klimaatneutraal kunnen zijn, onze kolen- en gascentrales dan nog niet afgeschreven zijn en CO2-opslag nu nog in de kinderschoenen staat. Negatieve emissies zijn dus onoverkomelijk! Het is absoluut noodzakelijk om daar nu al ervaring mee op te doen. Ik pleit daarom voor extra Europese doelen voor negatieve emissie-projecten. Deze doelen zouden aanvullend zijn op de bestaande afspraken voor 40% CO2-reductie in 2030 en 80-95% reductie in 2050.
Er zijn drie manieren te onderscheiden om negatieve emissie te bereiken:
1) naast de eigen emissies naar 0 te brengen ook buiten de EU de CO2-emissies
te reduceren; dan reduceer je meer dan je zelf emitteerde.
2) door letterlijk negatieve emissies te realiseren, dat wil zeggen in biomassa
CO2 vast te leggen, die bij te stoken in kolencentrales of als
biogas te gebruiken in de industrie en de CO2 af te vangen en op te
slaan (CCS). Biobijstook is deels CO2-neutraal; de opslag daarvan is
CO2-negatief. Een ander voorbeeld
wordt gerealiseerd in Hengelo. Daar wordt de houtskool van een biobrandstoffabriek
na pyrolise opgeslagen in de bodem als
dijkmateriaal. Deze toepassing heet biochar. Ook zijn er experimenten om CO2
uit de lucht af te vangen en CO2 op te vangen met algen. Dit is dus praktisch
mogelijk!
Het PBL wijst terecht op het feit dat biomassa niet eindeloos beschikbaar is en niet ten koste van de voedselvoorziening mag gaan. Dat kan bijvoorbeeld door de reeds beschikbare biobrandstof niet bij te mengen in benzine, maar die voor projecten met negatieve emissie te gebruiken. Het CPB publiceert hier binnenkort een policy brief over.
3) Een andere manier om negatieve emissies te bereiken is via de CO2-markt. Met tropische bosbescherming (REDD), methaanreductie bij stortplaatsen en duurzame energieprojecten. Het Amerikaanse Environmental Defense Fund heeft bijvoorbeeld ‘opties' voor boscredits ontwikkeld. Bedrijven kunnen die nu kopen en later met bijbetaling omzetten in emissierechten. Credits kunnen nu al gerealiseerd worden en in de toekomst onder het Europese emissiehandelssysteem ingeleverd worden.
Hoe kan dit concreet worden omgezet in beleid? Ik schets 3 stappen die de EU hiertoe kan zetten:
§ Al in 2030 10% extra negatieve emissie buiten het eigen grondgebied reduceren. Deze CO2-credits kunnen in de toekomst aan het Europese emissiehandelssysteem gekoppeld worden. De plannen van ontwikkelingslanden bieden daar ook mogelijkheden toe.
§ In 2050 bovenop de 80/95% CO2-reductie 20% negatieve emissie realiseren. Voor de rekenaars onder ons: het gaat me hierbij om de uitstoot van een eerder richtjaar, bijvoorbeeld 2015.
§ Het Europese emissiehandelssysteem verscherpen door bedrijven te verplichten na 2030 voor 1 ton CO2-emissie 2 ton emissierechten in te leveren en vanaf 2040 3 ton emissierechten. Dat past bij een economie die naar CO2-neutraal gaat. Het merendeel van die rechten zal van buiten Europa komen. Rond 2050 zullen er immers amper Europese emissierechten beschikbaar zijn.
Jos Cozijnsen is zelfstandig adviseur
emissierechten. Meer informatie over hem vindt u op www.emissierechten.nl. Op Twitter is hij actief onder @timbales.
