Rob
de Wijk: "Tot nu toe weten burgers en politici vooral waar ze tegen zijn"
De
vraag naar voedsel, water en energie groeit tot 2030 met respectievelijk 35, 50
en 50 procent. De verwevenheid van voedsel, water en energie is een megatrend
die onze toekomstige wereld zeker bepaalt stelt de National Intelligence
Council (NIC) van de samenwerkende Amerikaanse inlichtingendiensten. Hun
rapport Global Trends 2030: Alternative Worlds is
verplichte kost voor iedereen die zich serieus met onze toekomst bezighoudt. De
genoemde megatrend wordt bijvoorbeeld veroorzaakt door de groei van de
wereldbevolking en de versnelling van de koopkrachtige vraag uit opkomende
economieën in Azië, Afrika en Zuid-Amerika; de negatieve effecten van
klimaatverandering die voor de droogte of wateroverschot zorgt en zo de voedselproductie
onder druk zet; en het feit dat beleidsmakers niet de dingen doen die ze moeten
doen. Zo is het onmogelijk politieke afspraken over het klimaat te maken, en
pakken maatregelen ten gunste van het ene, ongunstig uit voor het andere.
Hydro-energie lijkt mooi en schoon, maar is dat niet als het ten koste van schaarse
landbouwgronden gaat. Amerika lijkt rond 2030 onafhankelijk van de import van
energie te worden, maar de NIC geeft aan dat het streven naar
energie-onafhankelijkheid door de milieubeweging geheel ontregeld kan worden.
Als politici niet in staat zijn de bevolking voor de winning van schaliegas en
-olie te krijgen, wordt het dus niets.
Behalve megatrends identificeert Global Trends een aantal game changers;
ontwikkelingen die de richting waarop de wereld zich ontwikkeld mogelijk
gaan veranderen. Op energiegebied zijn die gemakkelijk te identificeren:
zonne-energie, geavanceerde biobrandstoffen en energiewinningstechnologieën
gebaseerd op ‘fracturing'. Interessant is dat ook hier de opmerking wordt
gemaakt dat invoering van die nieuwe technologieën afhankelijk is van sociale
acceptatie en het oplossen van politieke problemen die daardoor ontstaan.
Daarmee geeft de NIC aan dat het gebrek aan sociale acceptatie van nieuwe
technologieën die, meer dan in Amerika in Europa zichtbaar is, de
energiesituatie Amerika fundamenteel kan beïnvloeden. In Europa is duidelijk
dat het gebrek aan sociale acceptatie en politieke visie over onze toekomstige
energievoorziening inderdaad tot problemen kan leiden. Er bestaat een gerede
vrees dat het politieke besluit om alle kerncentrales in Duitsland op termijn
te sluiten tot een forse lastenverzwaring voor de Duitse burger leidt en de
kans op blackouts vergroot. Er is vrees over de milieueffecten van schaliegas.
In Frankrijk heeft dat al geleid tot een verbod op boren en in veel andere
Europese landen komen milieuactivisten met doemverhalen over
grondwatervervuiling zonder veel kennis over de technologie en zonder te weten
waar en hoeveel van dit onconventionele gas in de grond zit. En overal in
Europa is er kritiek op windmolenparken. Recentelijk nog verzetten omwonenden
van Kleefse Waard, Koningspleij Noord en IJsseloord in Arnhem zich tegen
windturbines langs Rijn en IJssel. Zij vreesden voor geluidsoverlast,
gezondheidsklachten en waardedaling van hun huizen.
Tot
nu toe weten burgers en politici vooral wat ze niet willen. Het enige
wat op steun kan rekenen is zonne-energie, maar met die energiebron alleen
redden we het niet. De hele discussie rond de sociale
acceptatie van onze energiebronnen kan maar tot één conclusie leiden: het wordt
tijd dat een er debat komt over de vraag wat we wel willen.
Volg Energiepodium op Twitter:
@energiepodium