Zoeken

Verhogen productie Noordzee-gas lukt alleen met extra financiële prikkel

Interview Jo Peters, secretaris-generaal van Nogepa

Zorg er als overheid met een extra financiële prikkel voor dat gaswinning op de Noordzee voor bedrijven rendabel blijft. Nu de winning van Gronings aardgas wordt teruggeschroefd, voorkom je daarmee dat je straks gas moet kopen in het buitenland. Die oproep aan minister Kamp van Economische Zaken doet de Nederlandse Olie en Gas Exploratie en Productie Associatie (Nogepa). Want feit is, stelt de branchevereniging, dat gas nog jaren nodig blijft als transitiebrandstof. "En verhogen van de productie op de Noordzee moet je doen nu de infrastructuur daar nog in good shape is." Een gesprek met Nogepa secretaris-generaal Jo Peters.

Waarom is meer aardgas uit het Nederlandse deel van de Noordzee beter dan meer importgas?
"Niet eens om geopolitieke redenen, maar om een puur economische. Zolang er Nederlands aardgas is, verdient de overheid aan de winning ervan. Want een deel van de opbrengst belandt in de schatkist. Importeer je gas uit zeg Noorwegen of Rusland, dan verdwijnt dat geld in de schatkist van die landen. En het gaat om veel geld, want volgens TNO valt er nog 280 miljard m3 aan Noordzee-gas te winnen. Dus dat lijkt mij een goede reden om als de winning van Gronings gas wordt teruggeschroefd vanwege de aardbevingen, dat Noordzee-gas niet te laten zitten, maar de productie ervan op te voeren. Bovendien kost het transport van gas ook energie. Dus gas dat je van verweggistan laat komen, heeft intrinsiek een hogere CO2-uitstoot per energie-eenheid."

Wat antwoordt u aan tegenstanders van fossiele energie die extra willen inzetten op duurzaam?
"Daarvoor heb ik op ons congres in september de energieladder geïntroduceerd. Nederland kan als maatschappij op zeven manieren aan energie komen. Bovenaan de ladder staat energiebesparing, of energie efficiency. Dus geen energie verkwanselen, maar bijvoorbeeld industriële restwarmte gebruiken en huizen goed isoleren. Dat levert geld op en je stoot geen CO2 uit. Dan volgt hernieuwbare koolstofarme energie, dus wind, zon, getijden, noem maar op. Alles wat je daarvan kan krijgen, moet je pakken want dan stoot je ook geen CO2 uit. Daarna komt groen gas, bijvoorbeeld biogas of gas dat je maakt van overtollige windenergie. Op de vierde sport zet ik Nederlands aardgas, gevolgd op plaats vijf door geïmporteerd aardgas om de redenen die ik daarnet heb uitgelegd. Olie komt op sport zes en onderaan op sport zeven staan kolen vanwege de vergeleken met gas dubbele CO2-uitstoot. Als olie- en gasindustrie zetten wij ons zelf in deze rangorde dus niet meer helemaal bovenaan, maar in het midden. Onze boodschap luidt: zet gas alleen in waar het bijdraagt aan verdere verduurzaming, dus waar het opties 1, 2 en 3 niet in de weg staat, maar duidelijk wel vóór opties 5, 6 en 7."

““Als sector willen wij ook dat de prijs van CO2 veel hoger wordt dan de marktprijs van nu””
Energie-woordvoerder Jan Vos van de PvdA is tegen subsidie voor meer gas winnen op de Noordzee. U acht een financiële prikkel juist onontbeerlijk om olie- en gasbedrijven over de streep te trekken. Waarom?
"Kleinere velden zijn relatief duurder om te ontginnen dan grote velden. Toevallig is nu ook de olieprijs heel laag en dreigen die kleine velden voor operators echt onaantrekkelijk te worden. De stimuleringsregeling voor kleine velden loopt eind dit jaar af. Over wat ervoor in plaats moet komen, zijn we nu met EZ in gesprek. Die nieuwe regeling moet in ieder geval beter zijn dan de oude, want de rentabiliteit van die kleine velden staat echt onder druk. Wat wij dus vragen is dat de overheid de extra belasting die er bovenop de vennootschapsbelasting op de winning van gas zit, wat verlaagt. Niet om operators meer te laten verdienen, maar om ze überhaupt iets te laten verdienen. Dat noem ik geen subsidie. Er zijn trouwens nog andere manieren denkbaar, zoals het versneld mogen afschrijven van investeringen. Waar het om gaat is dat de rentabiliteit er voor operators is. Want is die er niet, dan blijft het gas in de grond. Dan zijn de overheidsinkomsten nul en moet je als land gas gaan kopen. Dat is niet slim."

Wat vindt u van de stelling van Vos dat de overheid operators al financieel tegemoet komt door de schade van CO2-uitstoot niet door te berekenen aan consumenten en bedrijfsleven?
"Als sector willen wij ook dat de prijs van CO2 veel hoger wordt dan de marktprijs van nu. Als dat overal gebeurt, bereiken we juist wat wij willen. Dan gaan we met z'n allen echt voor vervuiling betalen en worden kolen duurder dan gas. Dan stoppen we dus met wat nu gebeurt, het massaal stoken van Amerikaanse kolen en van weet ik waar nog meer, omdat die lekker goedkoop zijn, maar wel heel vies in termen van CO2."

Kan de bestaande olie- en gas-infrastructuur op de Noordzee een hogere productie wel aan?
"Dat is een belangrijk punt. Veel mensen denken dat er nog tijd genoeg is om na te denken over of gaswinning op de Noordzee wel moet. Maar als we daarmee nog veel langer wachten, zijn er al zoveel velden op de Noordzee leeg en platforms en pijpenleidingen opgeruimd, dat de winning uit nieuwe kleine velden te kostbaar wordt. Omdat je zo'n nieuw veld dan niet meer met een klein pijpje kan aansluiten op wat er nog aan pijpenstelsel ligt. Terwijl alles nu nog in good shape is. We moeten dus nu beginnen en zien dat we binnen 10 tot 15 jaar klaar zijn met gaswinnen op de Noordzee, want anders zijn we echt te laat."