Zoeken

Energiesector moet met scholen communiceren over haar toekomst

Paul Oomens, Directeur MBO Raad: "Kom meer met nieuwe energietechnieken de klas in"

Er worden zeker 150.000 technici te weinig opgeleid in Nederland tot 2016. Volgens Paul Oomens, Directeur van de MBO Raad, verbetert het imago van techniek onder mbo-leerlingen langzaam. Maar met het aantal inschrijvingen gaat het volgens hem niet goed. "De afgelopen zes jaar kromp de instroom van mbo-studenten voor technische opleidingen in de Beroeps Begeleidende Leerweg (BBL) met 62 procent."

In hoeverre is het tekort aan technisch geschoolde leerlingen een bedreiging voor de Nederlandse energiesector?
Het is aan de energiesector zelf om aan te geven of er bij bedrijven een tekort dreigt aan technici of niet. Als mbo zijn wij daar als het ware dienend aan. Maar ik stel wel vast dat wij op dit moment als mbo grote problemen hebben met als gevolg van een acuut tekort aan stageplekken. We weten met z'n allen dat als de conjunctuur aantrekt er vanuit de markt weer meer vraag komt naar technici. Doordat we nu stageplekken tekortkomen, kunnen wij dan misschien niet voldoen aan die vraag. Dat is best schrikken, vind ik. In welke mate dit alles de energiesector raakt, is lastig te zeggen omdat het opleidingen betreft die leiden naar verschillende sectoren. Dat kan dus de energiesector zijn, maar bijvoorbeeld ook de bouw en de voedingsmiddelenindustrie en defensie. Overigens merk ik hierbij op dat toekomstig arbeidspotentieel niet per se uit de schoolbanken hoeft te komen. Omscholing van mensen die ander werk zoeken of werkloos zijn, is ook een optie."

“"Met de snelle opkomst van duurzame energie is voor de energiesector moeilijk te voorspellen hoe de markt er over tien jaar uitziet"”

Speelt de branche hier voldoende op in?
Het wegwerken van het tekort aan stageplekken en het klaarstomen van jongeren voor de technische beroepen van de toekomst, vereist maximale creativiteit van het onderwijs, bedrijfsleven en ook regio's. Gelukkig zijn er ook in de energiesector samenwerkingsverbanden, maar we zijn er nog niet. De bereidheid van partijen om de handen ineen te slaan is groot, maar aan beide kanten ligt het gewoon ingewikkeld. Met de snelle opkomst van duurzame energie is voor de energiesector moeilijk te voorspellen hoe de markt er over zeg tien jaar uitziet en aan wat voor technici er dan behoefte is. Het overheidsbeleid voor de sector vertoont grillige trekken, wat ook niet helpt. En in het onderwijs ben je zo vijf jaar verder voordat mensen afstuderen in een nieuwe opleiding. Het is dus heel belangrijk dat bedrijven nauw met scholen communiceren over waar de sector naartoe gaat zodat zij daar nieuwe opleidingen op kunnen inrichten. Doordat het mbo nu met zogenoemde keuzeonderdelen werkt, kunnen we iets meer maatwerk leveren. Het is aan de energiesector om daar in overleg met scholen verder invulling aan te geven."

Hoe kan het technisch onderwijs nog aantrekkelijker worden gemaakt?
"De afgelopen zes jaar kromp de instroom van mbo-studenten voor technische opleidingen in de Beroeps Begeleidende Leerweg (BBL) met 62 procent. Voor opleidingen voor de bouw was de afname nog dramatischer. Goed nieuws is dat de instroom van techniekstudenten in de Beroeps Opleidende Leerweg (BOL) wel licht toeneemt. Dat bevestigt onze indruk dat het imago van techniek onder mbo-jongeren langzaamaan verbetert. Ook in allochtone kringen beginnen jongeren het hardnekkige beeld van vieze handen en een laag salaris achter zich te laten. Dat we nog steeds in een laagconjunctuur zitten, zorgt daar natuurlijk ook voor. Jongeren hebben goed in de gaten dat er in de techniek wel banen te vinden zijn, maar ze weten niet precies wat voor werk ze er zouden kunnen doen. Sommige bedrijven in de techniek spelen daar handig op in. Die gaan in het voortgezet onderwijs met allerlei rolmodellen de klas in. Meer aandacht voor die aanpak kan voor de hele energiesector geen kwaad. Kom meer met nieuwe energietechnieken de klas in, luidt dus mijn oproep aan bedrijven in de sector, en belicht de veelzijdigheid van het werk. Doe als sector ook meer met TechniekTalent.nu. Jongeren zijn heel erg van beelden. Beklijven die beelden, dan rollen daar keuzes van studenten en ouders uit waar de sector profijt van heeft."

In hoeverre zijn er, ruim een jaar na ondertekening, resultaten geboekt met het Techniekpact?
"Ik zie in ieder geval een groeiende belangstelling voor technische studies, zowel in het hbo als in het mbo, al is de relatie met het Techniekpact niet een op een. Maar techniek staat in het keuzeproces van jongeren nu dus weer steviger op de kaart dan de voorbije jaren. Wat de pret drukt is de teloorgang van de instroom in de BBL. Maar dat vraagstuk is oplosbaar als bedrijven maar meer over de brug komen met stage- en werkplekken. Het Regionaal Investeringsfonds dat er nu voor het mbo is, vind ik ook een goede ontwikkeling. Van achttien aanvragen die het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid voor dit jaar voor innovatief beroepsonderwijs zijn gehonoreerd, zijn er vijftien direct aan techniek gerelateerd. Het mooie aan die voorstellen vind ik ook dat ze de samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven een stap verder brengen. Want daar zit hem nou net de crux: zoek elkaar op."