Hoogleraar TU Delft: "Nederland straks duurzaam door techniek die uit het buitenland komt aanwaaien."
Nederland heeft nauwelijks oog voor de ontwikkelingen op energiegebied in de landen om ons heen. Dat stelt Ad van Wijk, Hoogleraar Future Energy Systems aan de Technische Universiteit Delft. "Ik ben erg optimistisch over de kansen voor groene techniek in Nederland. Maar onze technische achterstand wordt steeds groter. Als Nederland overschakelt op een duurzame energievoorziening, zal dat niet komen door onszelf, maar door techniek die uit het buitenland is komen aanwaaien."
OLED's
"We verliezen de aansluiting bij groene technieken die nu in Azië worden bedacht", aldus Van Wijk. "Daar wordt nu bijvoorbeeld gewerkt met OLED's. Dat zijn superkleine en zeer zuinige led-lampen met een organische component. De toepassingen van die techniek zijn ongekend. Denk bijvoorbeeld een raam met OLED's, dat kan dienen als televisie en als gordijn. Belangrijke winst is dat OLED's ons in staat stellen om de lichtbron dichter bij de gebruiker te brengen. Een lamp in je tafel hoeft minder fel te schijnen dan een lamp aan je plafond. Zo heb je minder licht en dus minder energie nodig."
Een ander voorbeeld dat Van Wijk noemt is nieuwe wetgeving in Japan, die verplicht dat in woningen een capaciteit voor zes uur stroomopslag wordt gebouwd. "Die wetgeving is ingevoerd na de kernramp in Fukushima. Het betekent dat huizen een back-upsysteem hebben in het geval dat de stroom uitvalt. Die opslag is heel gunstig. Het stelt huishoudens in staat om vraag en aanbod van stroom beter af te stemmen. Je maakt in feite een batterij om de stroom die je overhoudt op te slaan. Handig als je zonnepanelen hebt en extra produceert op een zomerdag. Ik verwacht dat de Japanners die technische uitdaging oplossen door te investeren in elektrisch rijden. Met de batterijcapaciteit van een elektrische auto kan een huishouden gemakkelijk aan de wetgeving voldoen."
Huishoudens
Van Wijk ziet een nieuwe toekomst voor de energievoorziening van onze huishoudens. Hij werkt aan een project waarmee hij 45 nieuwe huizen bouwt. Deze worden aan elkaar gekoppeld en met duurzame energie voorzien. "Er komt nu een aantal ontwikkelingen tegelijk op ons af, waar Nederlanders nauwelijks een beeld van hebben. Met dit project probeer ik duidelijk te maken hoe die toekomst eruit ziet. De huizen worden zeer goed geïsoleerd en wekken hun eigen stroom op met zonnepanelen en kleine windmolens. Ze staan met elkaar in contact, zodat het mogelijk is om de energievraag van de woningen op elkaar af te stemmen. De woningen krijgen elektrische auto's, waardoor we net als in Japan gebruik kunnen maken van de opslagcapaciteit in de batterijen."
Die combinatie van goed geïsoleerde woningen, die met elkaar in contact staan, hun eigen stroom opwekken en elektrisch vervoer is volgens Van Wijk hét beeld van de huishoudens van morgen. "De kosten vallen erg mee in dit project. Doordat we op energie besparen zijn we uiteindelijk niet veel meer kwijt dan aan een gewone woning met een auto."
Het moeilijkste in dit project is het krijgen van de goede vergunningen, vertelt Van Wijk. "Ook wetgeving zit in de weg. We moeten bijvoorbeeld veel belasting betalen over de stroom die buren met elkaar uitwisselen. Die tarieven gaan ervan uit dat we van het landelijke stroomnet gebruik maken. Terwijl we dat juist niet doen."
Nieuwe energiewetten nodig
Nederland heeft een totaal nieuwe wetgeving voor energie nodig om dit soort lokale projecten beter mogelijk te maken, stelt Van Wijk. "Door gebrek aan kennis heeft Nederland al een enorme technische achterstand op Japan, maar ook op bijvoorbeeld buurland Duitsland. De overheid hindert ons, ze faciliteert niet. Ik ben een optimist. Ook als we onze wetten niet aanpassen, krijgt Nederland een groene economie. Maar dan zal de techniek niet komen van eigen bodem. Dan kunnen we slechts kopiëren van landen die meer nadenken over energie dan wij."
Volg Energiepodium op Twitter: @energiepodium