Bas Eickhout (GroenLinks) is lid van het Europees Parlement
Het klimaat verandert. Wij verbranden fossiele brandstoffen en dat leidt tot verhoogde broeikasgassenemissies en een warmere wereld. Maar het politieke klimaat verandert ook stapje bij stapje.
#klimaatdebat
De hoop was keihoog toen ik in Brussel aankwam als GroenLinks Europarlementslid. We konden het klimaat veranderen en de meest verwoestende effecten van de klimaatcrisis tegengaan. Het mediacircus rondom de klimaattop in Kopenhagen had ons allemaal doen geloven dat iets groots mogelijk was. Tot onze spijt lukte dit niet en op de klimaattop vorig jaar in Cancun, Mexico, moesten we alle zeilen bijzetten om het vertrouwen in het VN klimaatproces te behouden. Damage control dus. De wolken werden steeds grijzer en grijzer, terwijl de stemming verslechterde. Waarom zou Europa haar klimaatambitie verhogen als andere landen niet bereid waren hetzelfde te doen? Wij zouden ons ruilmiddel verliezen, miljoenen moeten spenderen, terwijl wij er de wereld niet mee zouden redden. Want is het niet waar dat Europa voor maar slechts zo'n tiende van de wereldwijde CO2-emissies verantwoordelijk is? Er zit iets fatalistisch in dit argument: wij konden niets doen om een klimaatcrisis te voorkomen en ook niemand anders zou het doen.
Gelukkig zijn de politieke winden aan het draaien en dit keer de goede richting op. Verhoging van Europa's klimaatambitie is niet alleen essentieel om de klimaatcrisis aan te pakken. Het is ook voor ónze eigen bestwil; we stimuleren er economische groei mee, zorgen voor een betere gezondheid van onze burgers en creëren miljoenen nieuwe banen. Dit argument heeft het politieke debat in Europa doen verschuiven. Het toekomstige welzijn van Europese burgers hangt af van ons vermogen om wereldleiders te worden in klimaatvriendelijke technologieën.
Ik vind dat Europa's huidige klimaatdoel, 20% minder CO2 tegen het jaar 2020, een eitje is. In 2009 waren onze klimaatemissies al 17% lager dan in het 1990, deels het gevolg van de economische neergang. Het halen van onze andere al bestaande doelstellingen voor duurzame energie en energiebesparing levert ons al minstens 25% minder CO2-emissies in Europa op. Voeg hier de "offsets" toe, die emissiereducties buiten Europa toestaan, en ta-da, we hebben het 30% klimaatdoel al gehaald. Dit 30% klimaatdoel is daarom niet echt een stap omhoog. Het is business-as-usual.
Je kunt je afvragen waarom zoveel stemmen uit de industrie dan piepen dat een 30% klimaatdoel hun bedrijf zal ruineren. Ik denk dat dit te maken heeft met hoe ons Europese emissiehandelssysteem (EU ETS) tot nu toe heeft gewerkt. Staalbedrijven hebben miljoenen verdiend met het emissiehandelssysteem doordat ze te veel gratis emissierechten hebben gekregen om CO2 uit te stoten. Zij konden deze surplus aan rechten verkopen op de markt, terwijl de prijs van deze gratis verkregen CO2 rechten werd doorberekend aan hun klanten. Miljoenen, of eigenlijk zelfs miljarden, zijn op deze manier verdiend. Alleen vorig jaar al hebben de tien grootste Europese bedrijven extra CO2-rechten gekregen die bijna 1 miljard euro waard zijn. De herziening van het emissiehandelssysteem in 2013 zal dit systeem veranderen. Alleen de meest efficiënte industriële installaties krijgen dan al hun CO2-rechten gratis, minder efficiënte installaties moeten gaan betalen. De oneerlijk verdiende winsten zullen hopelijk in rook opgaan. Niet gek dus dat de zware industrie om zich heen aan het slaan is. Maar laat ik duidelijk zijn, er zijn ook tientallen industrieën en energiebedrijven die een 30% klimaatdoel wél ondersteunen. Zij kunnen voorbij de fossiele retoriek kijken naar de economische kansen die gecreëerd worden door een ambitieus klimaatbeleid.
Ik ben blij dat mijn collega's van de milieucommissie van het Europees Parlement voorbij de oude industrielobby konden zien en ermee ingestemd hebben dat Europa haar klimaatdoel moet verhogen. Vorige week stemden wij in dat Europa haar klimaatdoel moet verhogen naar 30% minder CO2-uitstoot. Dit is slechts de eerste stap van de ladder. We hebben nog een lange weg te gaan. In het jaar 2050 moeten we onze klimaatemissies met 80% tot 95% gereduceerd hebben. Maar ik ben positief dat we daar kunnen komen, deels vanwege de draaiende politieke winden in Brussel. Vele onderzoeksinstituten hebben aangetoond hoeveel we kunnen verdienen aan de groene economie. Klimaatbeleid wordt niet langer als een dreiging gezien, maar als een economische kans. Het politieke klimaat is aan het veranderen... het moet alleen iets sneller veranderen om klimaatverandering te kunnen bijbenen.
Volg ons op Twitter: @energiepodium