Joris Wijnhoven: "Bezinningsperiode windmolens
Veenkolonieën is dode mus"
Eric Smaling, het doorgaans beminnelijke SP-Kamerlid, dat deze molens eerder al zeer smaakvol als ecologische genocide kwalificeerde, slaagde er niet alleen in Jan Vos, maar vrijwel het hele weldenkende deel van de Kamer achter een motie te krijgen. Die vroeg een periode van bezinning in te lassen en een zoektocht naar alternatieven te starten die dezelfde hoeveelheid duurzame energie opleveren. Het mag sympathiek lijken om, zeker zo voor de kerst, eens extra oog en oor te hebben voor een kleine minderheid met grote bezwaren. Want dat deze kwestie (die ik in een eerdere column al eens als klassenstrijd betitelde) wonden heeft geslagen staat vast. Maar dat neemt niet weg dat deze move erg onverstandig is en verderstrekkende gevolgen kan hebben.
Dat Kamerleden als Smaling en Mulder (CDA) in hun sas zijn met deze motie is logisch. Zij spraken zich al eerder uit tegen deze parken en nemen het feit dat zulks een deuk slaat in de afgesproken doelen van het Energieakkoord voor lief. Die gaven zij immers al eerder op. Niet verstandig, wel straight.
De steun van Vos is veel minder goed te bevatten. In eerdere debatten stal hij in elk geval mijn hart door met grote moed te betogen dat de strijd tegen klimaatverandering nu eenmaal ingrepen in het landschap met zich meebrengt. Leuk of niet. Ook Bosman van de VVD nam doorgaans globaal hetzelfde standpunt in, al was het maar uit loyaliteit met zijn eigen minister Kamp, de nationale kop-van-jut op dit dossier. Helaas kregen ook zij slappe knieën.
““Boze Drenten die dit parlementaire kerstcadeau uitpakken, komen van de koude kermis thuis.””
Nog
minder goed te bevatten was de doorgaans groene partijen. Hun woordvoerders
zijn ter zake ruimschoots deskundig genoeg om te beseffen dat het afblazen van
een dergelijk windpark een geweldig gat schiet in de afgesproken ambities voor
wind op land en daarmee het terugdringen van CO2-uitstoot. En dat
terwijl Nederland nog altijd in de verste verte niet op koers ligt om de
afspraken tegen klimaatverandering na te komen. Wie denkt dat dit park erg
ingrijpend is qua impact, beseft vermoedelijk niet goed wat een omslag naar
100% schone energie in ruimtelijk opzicht met zich meebrengt.
Licht ongemakkelijk als zij zich wellicht voelden bij hun stem, brachten Carla Dik
van de ChristenUnie en Liesbeth van Tongeren van GroenLinks een stemverklaring uit.
Doorgaans een hachelijk politiek instrument, want je loopt het risico juist de
schijnwerpers gericht te krijgen op iets wat je liever onder het tapijt moffelt.
Die stemverklaringen maakte hun keuze vóór deze motie te stemmen bepaald niet
duidelijker. Dik benadrukte dat de vergunningen al vergeven zijn en de Raad van
State nu aan zet is. Vrij raadselachtig wat er dan nog te bezinnen valt voor de
minister. Ook haar oproep voor compensatie en participatie was vreemd, want dit
project staat allang open voor participatie en compensatie is in Nederland geregeld
via de planschaderegeling en de aanvullende afspraken uit de Gedragscode wind
op land. Nog lastiger te volgen was Liesbeth van Tongeren. Die raakte zo
verstrikt in een elkaar tegensprekende mêlee van wensen en intenties dat zelfs
de meest welwillende toehoorder niet meer snapte hoe het halen van de
klimaatdoelen van Parijs nu precies gerijmd moesten worden met het (al dan niet
deels) verplaatsen van een deel van de molens.
Boze Drenten die dit parlementaire kerstcadeau uitpakken, komen van de koude
kermis thuis. De Kamer weet deksels goed dat minister Kamp voor wat betreft de
uitvoering van het Energieakkoord en de daarbij horende ambities rond wind op
land zo soepel is als een loden deur. De bezinningsperiode waar hij toe is
opgeroepen is een lege huls: het is sowieso kerstreces. Na het reces zal de
minister zeggen dat hij onverdroten doorgaat met het park. Gelijk heeft hij,
want verplaatsen levert ellende elders op en zomaar vijf jaar vertraging. Zon
is geen alternatief, want óók keihard nodig. De partijen die eigenlijk voor
zijn (maar voor een pas op de plaats stemden) hebben zich weer van hun
welwillende kant laten zien richting achterban, maar er verandert niks.
Dit soort gratis politiek is minder onschuldig dan Kamerleden denken. Het voedt
cynisme bij tegenstanders, die blij worden gemaakt met een dode mus. Het is laf
richting de bewindspersoon, die in zijn eentje de klappen mag opvangen. Het
schept precedenten elders in het land. Het gaat voorbij aan het gegeven dat
grote veranderingen altijd met pijn gepaard zullen gaan.
Ik wens niet Kamp, maar de Kamer een moment van bezinning onder de kerstboom
toe.
Joris Wijnhoven is Campagneleider klimaat en energie
bij Greenpeace. Op Twitter is hij actief onder @JorisW_GP